“Eski İstanbul” ismiyle de tanınan Alexandria Troas antik şehri kusursuz planlamanın eseridir. Günümüzde Çanakkale’nin Ezine İlçesi Geyikli beldesi Dalyan köyünün güneydoğusunda yerleşimlidir, Bozcaada vapurlarının kalktığı Geyikli İskelesi’nin 3 kilometre güneyinde bulunmaktadır.
Hangi antik kentte dolaşırsanız dolaşın, matematik zekayı, fiziksel zekayı, estetik zekayı, çevreci zekayı, sanatsal zekayı ve mimari zekayı görüyorsunuz.
Bu yüzdendir ki kurulan antik kentlerde; bireyin ihtiyacı olan ticari, kültürel, sportif, sosyal edinimlerden yola çıkılmış, tiyatroları, odeonları, kütüphaneleri, hamamları, stadyumları, evleri, dükkanları, sokak çeşmelerini ve benzeri birimleri bir düzen ve uygunluk içinde doğayla uyum ve bireylerin mutluluğu göz önünde bulundurularak inşa edilmiştir.
Antik kent yaklaşık 400 hektarlık(4km2) alana yayılmıştır. Günümüze kalan birkaç yapı arasında bir Roma hamamı, odeion, Antik Yunan tiyatrosu, gymnasium kompleksi ve yeni ortaya çıkarılmış bir stadion bulunur.
Aleksandria Troas hristiyanların hac turizminde son durak olma ünvanını taşıyan İncil’de adını geçiren birkaç nadir şehirden biridir.
Kent 7,5 – 8 kilometre uzunluğunda ve yaklaşık 3 metre kalınlığındaki surlarla kuşatıldı. Büyük bir liman, mendirek ve deniz feneri inşa edildi.
Günümüzde liman girişinin kumla dolmasıyla küçük bir göl haline gelmiştir. Denizin içerisinde ve gölün etrafında bazı granit sütunları halen görebilirsiniz.
Kentin esas silkinişi, İmparator Hadrianus (117-128) zamanına denk geliyor. Alexandria Troas’ı antik kentler arasında su mimarisiyle öne çıkan bir konuma getiriyor. 135 yılında inşa edilen, 84 metreye 123 metre büyüklüğündeki hamam, döneminin en büyüklerinden biri payesini alarak Roma İmparatorluk Dönemi “en”leri listesindeki yerini alıyor.
Hz. İsa’dan (AS) sonra Hıristiyanlığı yaymaya çalışan havarilerinden Tarsuslu Saul veya Aziz Paul, üç defa Alexandria-Troas’ı ziyaret etmiştir. Bu ziyaretler İncil’de de anlatılmaktadır.
Alexandria-Troas Hıristiyanlığı kabul edilen ilk şehir olarak da kabul edilmektedir. Katolik ve Ortodoks Kiliselerinde Troas Psikoposluğu ismi ile anılan halen üst düzey bir pozisyon günümüzde de varlığını sürdürmektedir.
